Er zijn een aantal groepen die meer risico lopen op een vitamine-D-tekort, bijvoorbeeld mensen met een donkere huidskleur en ouderen. Mensen met een donkere huid zijn namelijk minder gevoelig voor ultraviolette straling en maken daardoor minder vitamine D aan door alledaagse blootstelling aan zonlicht dan mensen met een lichte huid. Daarnaast neemt het vermogen van de huid om vitamine D aan te maken af naarmate je ouder wordt. Ook zwangere vrouwen, kinderen, mensen die weinig buiten komen en gesluierde vrouwen lopen mogelijk extra risico.
Voor deze risicogroepen adviseert de Gezondheidsraad het gebruik van supplementen. De dosering is per groep gebaseerd op de gemiddelde verwachte blootstelling aan zonlicht per dag, het vermogen van de huid om vitamine D aan te maken en de behoefte aan het versterken van botten en houdingsstabiliteit.
De volgende aanvullingsadviezen gelden:
- Kinderen van 0-4 jaar: 10 microgram.
- Zwangere vrouwen: 10 microgram.
- Vrouwen van 4-50 jaar met donkere huid of met lichte huid en onvoldoende zonlicht: 10 microgram.
- Mannen van 4-70 jaar met donkere huid of met lichte huid en onvoldoende zonlicht: 10 microgram.
- Vrouwen van 50-70 jaar: 10 microgram.
- Mannen en vrouwen vanaf 70 jaar: 20 microgram.
De normen en aanvullingsadviezen van de overheid zijn bedoeld om een vitamine-D-tekort te voorkomen en niet om een tekort te behandelen. Deze norm houdt geen rekening met ziektes die tot een afwijkende behoefte aan vitamine D kunnen leiden, zoals nierziektes of een verstoorde vetopname. Vraag in die gevallen advies over de aanbevolen hoeveelheid vitamine D per dag aan je medisch behandelaar.
Extra vitamine D bij zwangerschap en baby’s
Voor alle zwangere vrouwen wordt voor de zekerheid aangeraden 10 microgram vitamine D per dag uit een supplement te nemen, ongeacht hun huidskleur of blootstelling aan zonlicht. Hiermee is de kans op een vitamine-D-tekort voor zowel moeder als kind kleiner. Het is verstandig om al voorafgaand aan de zwangerschap met extra vitamine D te beginnen, aangezien de aanleg van het botweefsel van het kind al in het eerste trimester van de zwangerschap begint.
Alle baby’s en kinderen van 0 tot 4 jaar hebben naast voldoende daglicht en gezonde voeding een supplement met in totaal 10 microgram vitamine D per dag nodig. Lang niet alle jonge kinderen krijgen namelijk voldoende vitamine D uit hun voeding binnen. Ook baby’s die flesvoeding krijgen hebben extra vitamine D nodig. Extra vitamine D bij baby en kind vermindert het risico op rachitis.
De beste manier om vitamine D aan je kind te geven, is in de vorm van druppels, capsules of tabletten. Soms bevatten voedingsmiddelen al extra vitamine D, bijvoorbeeld in bepaalde peutermelk, toetjes, pap, kwark en yoghurt. Als je kind druppels, capsules of tabletten krijgt, is het niet nodig om daarnaast producten met extra vitamine D te geven.
Overige risicogroepen
Naast de eerdergenoemde risicogroepen met een vitamine-D-tekort, zijn er ook mensen voor wie een aanvulling met vitamine D wenselijk kan zijn, maar voor wie geen officieel aanvullingsadvies bestaat:
- Mensen die eenzijdig eten.
- Vegetariërs en veganisten.
- Mensen met een alcoholverslaving. Overmatig alcoholgebruik kan de lever aantasten, wat de aanmaak van vitamine D belemmert.
- Mensen die een extreem (vetarm of vetloos) dieet volgen.
- Ouderen die weinig eten.
Voor deze mensen is het vooral belangrijk om hun leefstijl te verbeteren en hun eetpatroon aan te passen.
Daarnaast kan het bij gebruik van bepaalde medicijnen nodig zijn om extra vitamine D te slikken. Sommige medicijnen hebben bij langdurig gebruik namelijk een directe of indirecte invloed op de stofwisseling of de werking van vitamine D. Vraag bij twijfel hierover advies aan je huisarts of behandelend arts.